Onur Özden Web Çözümleri olarak sunduğumuz ücretsiz PHP derslerinde bu ders PHP Değişken Tanımlama konusunu anlatacağız.
Değişkenler hakkında bilgi vermeden önce şundan bahsetmek isteriz. Değişkenlerin tanımlanması tüm yazılım dillerinde benzerdir. Bazı yazılım dillerde değişkenlere bir veri tipi belirtmemiz gerekir. Bazılarında ise gerekmez. PHP dilinde değişkenin veri tipi çalışma anında PHP tarafından otomatik olarak belirlenir. Bu yüzden değişken tanımlarken veri tipi belirtmemiz zorunlu değildir. Bu bilgiyi aklımızda tutalım ve değişkenlerin ne olduğunu öğrenelim.
PHP Değişkenler
Değişkenler (İngilizce adıyla variable), verinin saklanması için kullanılan, içindeki verilere müdahale edebildiğimiz veri tutuculardır. Değişkenlere sayı (number) ve metin (string) başta olmak üzere birçok türde değer atayabiliriz.
PHP Değişken Tanımlama
PHP’de değişken (variable) oluşturmak için $ (dolar) karakterini, değişkene değer atamak için = (eşittir) karakterini kullanırız. Her değişkenin sonunda ; (noktalı virgül) olmak zorundadır. Bir örnekle bunu anlayalım.
$variable1 = 'Onur Özden Web Çözümleri';
$variable2 = 4;İlk satırda $degisken1 yazarak değişkan adını tanımladık. ‘=’ operatörüyle değişkene metin türünde “Onur Özden Web Çözümleri” değerini verdik. Verdiğimiz değer metin türünde olduğu için değişkenin verisini “değer” şeklinde çift tırnak arasına aldık. İkinci satırda $degisken2 adında bir değişken tanımladık ve sayı (number) olarak 4 değerini verdik. Peki neden 4 değerini bir üst satırdaki gibi çift tırnak arasına almadık? Çünkü 4 değeri sayı türündeydi. Metin türünde olan değerleri çift tırnak veya tek tırnak arasına alırız. Sayı türünde olan değerleri ise direkt olarak yazdırırız.
PHP veri türleri ve PHP çift tırnak ile tek tırnak farkları konularını bir sonraki derslerimizde öğreneceğiz.
PHP Değişken Tanımlama Kuralları
PHP dilinde de her dilde olduğu gibi değişkenleri belirli kurallara göre tanımlayabiliriz. Bu kuralların tamamını aşağıdadır:
- Değişkenler $ (dolar) işaretiyle başlar.
- Değişkenler bir harf veya _ (alt çizgi) ile başlamalıdır. Herhangi bir rakamla başlayamaz.
- Değişkenler içerisinde özel karakterler (/, +, ^, ” vb.) veya boşluk karakteri kullanılamaz.
- Değişken isimleri tanımlanırken, PHP tarafından kullanılmakta olan rezerve kelimeler (if, break, default, new vb.) kullanılamaz.
- Değişken isimleri içerisinde (a-z, A-Z, 0-9) ve _ (alt çizgi) kullanılabilir.
- Değişken isimleri büyük – küçük harf duyarlıdır.
PHP Değişken Tanımlama Önerileri
Bu öneriler tamamen opsiyoneldir. Ancak uyulursa daha temiz kod (clean code) yazmak mümkün olur.
- Değişken isimlerinde Türkçe karakterler kullanılması önerilmez. Yazdığınız script’i Github’a ekleyince değişken isimlerinin Türkçe olduğunu ve Türkçe bilenler hariç kimsenin bunu anlamadığını düşünün. Yazılım dilleri globaldır. Yazılım dillerindeki deyimler, ifadeler global çapta kabul edilmiş İngilizce dilindedir. Bu yüzden kullandığımız isimlendirmelerin de İngilizce dilinde olması önerilir.
- Değişken isimlendirmelerinin belirli standartlara göre yapılması önerilir. Örneğin, WordPress gibi bir CMS için geliştirme yapıyorsanız WordPress kod standartlarına, PHP için geliştirme yapıyorsanız PHP PSR standartlarına uyulmalıdır.
- Okunabilirlik açısından değişken isimlerinin tamamının büyük harf olması önerilmez.
PHP Değişkenlerle İşlemler
PHP’de değişken tanımlamayı, değişken tanımlama kuralları ve önerilerini öğrendiğimize göre değişkenlerle neler yapabileceğimize bakalım. PHP’de değişkenleri ekrana yazdırabilir, değişkenin değerinin yanına yeni değer atayabilir, iki değişkeni birleştirebilir veya değişkenlerle matematiksel işlemler yapabiliriz.
Değişkeni Ekrana Yazdırma
Değişkeni ekrana yazdırmak için echo oluşumunu kullanırız. Echo’nun ne olduğunu PHP.net’ten küçük bir alıntı yaparak öğrenelim:
echoaslında bir işlev değil bir dil oluşumudur, yani değiştirgelerini yaylı ayraçlar arasına almak gerekmez. Değiştirgeleri,echoanahtar sözcüğünü izleyen, virgüllerle ayrılmış ve parantez içine alınmamış ifadelerden oluşur. Diğer bazı dil oluşumlarının aksine,echo‘nun herhangi bir dönüş değeri yoktur, bu nedenle bir ifade bağlamında kullanılamaz.
Kaynak: https://www.php.net/manual/tr/function.echo.php
Şimdi değişkenimizi ekrana yazdıralım.
$number = 5;
$string = 'Onur Özden Web Çözümleri';
echo $number;
echo $string;Örnekte gördüğünüz üzere değişkeni ekrana yazdırmamız çok basitti. echo oluşumunu kullanarak değişken adını yazdık. echo oluşumu da diğer her şey gibi PHP’de ifade/deyim olduğu için sonuna noktalı virgül koyduk.
Değişkene Yeni Değer Atama
Bu örnekte halihazırda değeri olan değişkene nasıl yeni değer atayabileceğimizi ve değerinin yanına yeni değer ekleyebileceğimizi öğreneceğiz.
$number1 = 10;
$string1 = 'String Value';
$number1 .= 14;
$string2 .= 'String';number1 adında bir değişken oluşturduk ve 10 değerini atadık. string1 adında bir değişken oluşturduk ve String Value değerini atadık. Ardından birleştirme ataması operatörüyle (concatenation assignment operator) $number1 değerinin (değer 10 idi) yanına 14 değerini atadık. Bu sayede number1 değişkeninin değeri 1014 oldu. Ardından string1 değişkenine aynı operatörle “String” değerini atadık ve değişkenin değeri “String Value” iken “String Value String” oldu.
PHP’de operatörlerin ne olduğunu ve tüm operatörleri bu dersimizde öğreneceğiz.
İki Değişkeni Birleştirme
Bir örnekle iki değişkeni birleştirelim.
$number1 = 23;
$number2 = 24;
$number3 = $number1 . $number2;number1 adında bir değişken oluşturup 23 değerini atadık. number2 adında bir değişken oluşturup 24 değerini atadık. Ardından number3 adında bir değişken oluşturup number1 ve number2’nin değerlerini atadık. Bu durumda number2 değişkeninin değeri 2324 oldu.
Değişkenlerle Matematiksel İşlemler
Değişkenlerle matematiksel işlemler yapabilmemiz için değişken verilerinin sayı türünde olması gereklidir. Bu koşul sağladığı sürece değişkenlerle toplama, çıkarma, çarpma, bölme yapabiliriz. Hemen bir örnekle bunu pekiştirelim.
$number1 = 10;
$number2 = 5;
echo $number1 + $number2; // 15
echo $number1 - $number2; // 5
echo $number1 * $number2; // 50
echo $number1 / $number2; // 2number1 değişkenine 10 değerini, number2 değişkenine 5 değerini verdik. 4.cü satırda toplama operatörüyle (addition operator) number1 ile number2’yi topladık. 5.ci satırda çıkarma operatörüyle (subtraction operator) number1’i number2’den çıkardık. 6.cı satırda çarpma operatörüyle (multiplication operator) number1 ile number2’yi çarptık. 7.ci satırda bölme operatörüyle (division operator) number1’i number2’ye böldük.
Bu dersimizde PHP’de değişken tanımlamayı, değişken tanımlama kuralları ve önerilerini, değişkenlerle işlem yapmayı öğrendik. Derslerin devamı için takipte kalın.
